Wat is de sterkste vis in ons zoete water? Karpervissers brallen over de lange runs en toegegeven, die runs zijn soms ongelofelijk. Maar heeft een snoek minder kracht in zijn lijf? Snoeken komen vaak betrekkelijk eenvoudig naar de kant of boot. Maar dan verandert de weerstand in een explosieve razernij, waarin alles in het werk gesteld wordt om dat onding in de bek kwijt te raken. Knopen, wartels, snaps en onderlijnmateriaal; de laatste meter verdient de nodige aandacht om teleurstellingen te voorkomen…
Tekst & foto’s Bertus Rozemeijer
Snoek kun je qua type roofdier misschien wel vergelijken met grote katachtigen. Ze missen het uithoudingsvermogen van hun prooi, vaak vluchtdieren. Een snelle overval is hun tactiek. Falen ze hierin, dan geven ze het ook snel op. Maar o wee als ze wel grip op hun prooi hebben, dan is er geen ontsnappen meer aan!
Eenmaal gehaakt vecht een snoek niet tegen jou of je hengel, maar lijkt eerder tegen zichzelf te knokken. Grote exemplaren zwemmen kopschuddend achterwaarts om pas voorwaarts te zwemmen wanneer dat niet lukt. Vaak stelt het naar de boot of kant brengen niet eens zoveel voor, tot de vis je ziet en alles in het werk stelt om zich van het kunstaas te bevrijden. Door de toegepaste razernij lukt dit helaas maar al te vaak. Het is aan ons om dat te voorkomen.
DE DUIVEL GEHAAKT
Ik ben geen fan van zwaar vismateriaal. In tegendeel, het gebruik van zwaar materiaal is niet altijd in het voordeel van de snoek. Dat heb ik vaak genoeg ervaren bij het vissen op musky in Canada en Amerika. Muskies die snel in het net belandden, ver voordat ze daar eigenlijk aan toe waren, explodeerden in dat net. Hierbij kregen de vinnen het ontzettend te verduren, waarbij ook de schubben over grote delen verloren raakten. Er is eigenlijk niet veel aan zo’n vis nog eens te vangen, want het mooie is er echt wel af…
Wanneer ik mensen meeneem in de boot, komt het verhaal ‘musky’ best wel vaak boven en denken velen dat een musky veel sterker is dan onze snoek. Helaas, dat is niet het geval wanneer je spreekt over vissen van gelijke grootte en gewicht. Natuurlijk wordt een musky groter dan onze snoek, maar sterker? Ik ben er nog steeds van overtuigd dat Ierse snoeken uit de grote meren zoals Lough Mask en Corrib misschien wel sterker zijn…
Amerikanen vissen gewoon ontzettend zwaar op musky. Lijnen van 80 lb en de slip van de reel dicht, waarbij je moet bedenken dat veel muskies vlak voor de boot gehaakt worden. De vis kan geen kant op en explodeert gewoon in een super korte dril, waarbij gelijk het net gebruikt wordt. Op YouTube filmpjes lijkt dit erg spectaculair en ziet het eruit alsof de duivel zelf gehaakt is, maar op onze eigen, relatief lichte hengels doet een musky ongeveer het gelijke als onze snoek. Ik zie zelf geen reden om met zeer zwaar materiaal aan de slag te gaan. Met een hengel die het vermogen heeft om tussen de 60 en 120 gram weg te zetten kan ik eigenlijk alles. Kunstaas met dat gewicht is echt groot genoeg om de grootste snoeken te verleiden en het kunstaas is ook nog eens klein genoeg om optimistische kleinere snoek op het verkeerde been te brengen. Kijk er niet vanop wanneer je snoek haakt die maar een paar centimeter groter is dan je kunstaas.
PARABOLISCH
Dit brengt ons van de hengels naar de lijn. Vissen is erg dynamisch en dat geldt zeker voor de snoekvisser. Er is geen methode die je niet kunt toepassen om snoek te vangen. Beoefen je meer dan één techniek, dan kom je niet met maar één hengel rond. En op die verschillende hengels horen ook weer verschillende lijnen. Vis je actief met grotere jerkbaits of groter rubber, dan zet je een heel andere hengel in dan wanneer je met een fireball en een aasvisje aan de slag gaat. Gaat het om rubber en jerkbaits, dan zet ik een hengel in waarmee ik 60 tot 120 gram kan werpen, met een optimaal werpgewicht van zo’n 80 gram. Dat is niet meer de korte hengel van de beginjaren van het jerkbaitvissen. Ik vis graag met hengels van 210 tot 240 cm, het liefste parabolisch of semi-parabolisch buigend. Daarnaast vis ik het kunstaas niet met harde tikken, maar ‘streel’ het middels een zachte beweging binnen. Zo vis ik niet alleen mijn jerkbaits terug, maar ongeveer alles wat er aan het eind van de lijn aangeknoopt kan worden. Zacht kunstaas leent zich hier ook erg goed voor.
Parabolische of semi-parabolische hengels zijn behoorlijk vergevingsgezind, dus werpfouten worden ook niet gelijk snoeihard afgestraft. Tegelijk blijkt keer op keer dat ook erg grote snoek prima aan een dergelijke hengel gedrild kan worden. Maar wat voor mij belangrijker is: zo’n hengel geeft ook nog steeds het nodige plezier aan snoeken die niet zo groot zijn. En laten we eerlijk zijn, dat zijn toch altijd de meeste vissen.
NIET TE DUN!
Daarnaast hebben we ook te maken met de lijnen en hoe deze te knopen. Ik gebruik mijn hele vissersloopbaan maar één knoop om een wartel of speld te bevestigen. De naam ervan? Geen idee. Ik zie de knoop nu terug als de ‘Berkley Braid Knot’, dus dat zal wel… maar eigenlijk is het gewoon een bloedknoop, maar dan met een dubbele lijn. Deze knoop deed het veertig jaar geleden erg goed op nylon; het staat vast dat de knoop je niet in de steek laat.
SIMPEL, SNEL EN BETROUWBAAR
Pak het uiteinde van de lijn dubbel. Je maakt zo van een 20/00 braid een 40/00. Dan haal je de lus met dubbele lijn door het oog van de wartel en draai de lijn een keer of zes om elkaar. Vervolgens voer je de lijn door de opening die vlak achter het oog van je wartel of speld is ontstaan. Rustig aantrekken zodat alle windingen mooi achter elkaar komen te zitten. Als laatste uiteinden afknippen en klaar ben je.
Veel te vaak wordt de kracht van gevlochten lijnen overschat. Vergeet ook niet dat een actieve visser zo’n 800 tot soms wel 1000 worpen per dag maakt. En maar roepen dat vissen geen sport is! Dat is achthonderd keer een stevige druk op je knoop en het eerste stuk van je lijn. Die knapt daar in ieder geval niet van op. Daarnaast wordt het volgende vaak vergeten: een nylon lijn met een trekkracht van 10 kg heeft al snel een dikte van 35/00 mm. Een gevlochten lijn met die trekkracht is slechts 10 of 12/00 mm ‘dik’. Natuurlijk kies je dan voor de dunne lijn die ook nog eens veel gevoeliger is, maar de gevlochten lijn mist een best belangrijk aspect en dat is rek!
Als gids heb ik maar al te vaak moeten toezien hoe, door het gebruik van een te lichte lijn, een kapitale vis verspeeld werd
Rek mag je zien als een buffer die vooral in een dril duidelijk naar voren komt en waar het gemis ervan in een gevlochten lijn maar al te vaak leidt tot het verspelen van een vis. Ga er dus niet vanuit dat je met een tien kilogram sterke gevlochten lijn net zoveel te vertellen hebt als met een dito nylon lijn. Werpend met groter kunstaas, vaak kritisch vissend tussen de planten, zou je niet dunner dan een 15/00 mm moeten gaan, of beter, niet dunner dan 20/00 mm gevlochten lijn! Als gids heb ik maar al te vaak moeten toezien hoe, door het gebruik van een te lichte lijn, een kapitale vis verspeeld werd. Dus ik heb voor het geval maar een grote klos met geschikte gevlochten lijn in de boot.
Natuurlijk hangt de dikte van de lijn ook samen met de techniek. Vis je in open, dieper water met een fireball, dan gebruik je ook lichtere hengels met een dito lichtere lijn. De lijn en knoop krijgen niet dezelfde klappen te verduren als bij werpend vissen met zwaar kunstaas. Bovendien is, omdat de plekken geen kans aan snoek bieden om bijvoorbeeld in de planten te duiken, de ruimte er ook om lichter te vissen. Echter, ga niet dunner dan 12/00, want dan kan een grote snoek jou en zichzelf in de problemen brengen. En een te lange dril is echt niet goed voor een oma snoek…
VERFIJND SNOEKEN
In mijn jeugd was er niets anders verkrijgbaar dan ‘seven strand’ onderlijnmateriaal; vaak mooi groen gecoat en met wartels en spelden erop waar je nu van zou gruwen. Tot mijn verbazing zie ik soms klanten nog met zo’n onderlijn vissen. Alsof de tijd heeft stilgestaan! Alsjeblieft, laat dit spul lekker liggen, want het deugt niet! Nee, met het al zo lang gebruikte seven strand staaldraad is niks mis, maar de bijpassende componenten zijn vaak zo slecht dat dit niet anders dan een drama is. Vis je er toch mee, dan is dat een roep om een ramp wanneer je wel die grote snoek haakt. Dit onderlijnmateriaal is prima, maar wel voor maar een handjevol snoek. Het kringelt en kinkt erg snel; dat is altijd een teken om het te vervangen.
Titanium, hard mono, fluorocarbon? Zeg het maar, er is keuze genoeg! De leader moet wel passen bij de techniek die je gebruikt. Wie verticaal op snoek vist en een meer verfijnde techniek toepast, heeft niks te zoeken met de zwaarste onderlijnen. Wel moet je er voor waken dat je leader niet zwakker is dan de lijn die je gebruikt. Immers: vis je met een gevlochten lijn met een trekkracht van veertien kilo, heeft je leader een trekkracht van twaalf kilo, dan vis je dus eigenlijk met een twaalf kilo lijn. Meestal is mijn leader een kilo of twee sterker dan de hoofdlijn, waarbij dan rekening gehouden is met het feit dat de leader zelf het snelst verzwakt, dus dat extraatje wel gebruiken kan. Alhoewel ik erg vaak van fluorocarbon gebruik maak, kies ik bij een wat verfijndere snoekvisserij voor staal. Een ‘7 x7’ (49 strand dus) is nog lekker soepel en biedt nog steeds een mooie presentatie.
TOT 1 MILLIMETER
Ga je met grover geschut werpend of slepend vissen op snoek, dan is het een ander verhaal. In alles ga je omhoog; van het vermogen van je hengel, de formaten van werpreel of werpmolen, dikte van je lijn en stevigheid van je leader. Ik blijf erbij dat er niet zoveel beter is dan fluorocarbon, maar wel met een trekkracht van tenminste 80 lb, ofwel vaak een dikte tussen de 80/00 en 1 millimeter. Dat gebruik ik nu twintig jaar en heb er nog nooit een snoek mee verspeeld. Natuurlijk kan dat morgen wel gebeuren, maar dan nog staat dit verliezen in geen verhouding wat ik met andere materialen wel heb gehad.
Werpen met zwaar kunstaas is destructief voor heel de uitrusting en dus ook voor de leader. Een trekkracht zoals ik met fluorocarbon gebruik kun je nooit ten volle benutten, want daar is geen hengel tegen bestand. Wel biedt het een stuk extra vermogen die de opdonders van het werpen compenseren. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je onderlijn zo sterk verzwakt dat je je kunstaas eraf werpt, wat me met ander onderlijnmateriaal wel gebeurd is.
Ook de metalen componenten krijgen het bij het werpen keer op keer voor de kiezen en dat wordt nogal eens vergeten
WARTELS & SPELDEN
Dat brengt ons gelijk bij het laatste stukje van de uitrusting: wartels en snaps, ofwel spelden. Ook de metalen componenten krijgen het bij het werpen keer op keer voor de kiezen en dat wordt nogal eens vergeten. En helaas wordt daardoor nogal eens een vis verspeeld. Ook mij is dat wel eens overkomen, ook volkomen onverwacht. Soms zit er gewoon een slechte speld of wartel tussen en daar is echt niets aan te doen. Ik heb zelf in China op diverse locaties gezien hoe spelden en wartels gemaakt worden en was echt stomverbaasd over de ronduit belabberde werkomstandigheden waarin die kleine items geproduceerd werden. Wil je hier kwaliteit en betrouwbaarheid? Dan kies je nooit voor het goedkoopste en pas je ook de kracht van speld en wartel aan naar de lijn die je gebruikt.
Kies je voor ‘stalen’ onderlijnmateriaal, dus het bekende seven strands of 7×7, dan zijn spelden en wartels vaker te hergebruiken. Simpelweg omdat je de onderlijn vaker moet vervangen dan bijvoorbeeld fluorocarbon. Dat laatst genoemde gaat langer mee. Ik heb de snoeken wel eens geteld die aan zo’n leader gevangen werden en dan kom je vaak rond en soms over de honderd vissen. Hoe vaak je dan van kunstaas gewisseld hebt? Geen idee, maar telkens de speld openen en sluiten verzwakt deze door metaalmoeheid wel! Merk je dat je speld wel erg gemakkelijk opent en sluit? Vervangen! Anders kan dat groene goud, waar je zo je best voor doet, er vandoor gaan zonder dat je die vis ook maar gezien hebt. En dat voor een stukje materiaal wat ook in de hoogste kwaliteit geen vermogen kost!
Dit artikel is afkomstig uit Beet 3 van 2021. Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste technieken en materialen voor het kunstaasvissen, neem dan een abonnement op Beet. Een abonnement op Beet vind je hier: shop.beet.nl/category/abonnementen/.
