Aangezien ik me altijd aangetrokken voel om te jagen op grote vissen van alle soorten die er in onze wateren rondzwemmen, stond het vangen van een vijf kilo plus brasem hoog op mijn verlanglijstje. Maar wanneer je duizenden brasems hebt gevangen, waarvan de grootste misschien vier kilo zwaar is, waar en hoe pak je dat dan aan?
Tekst: Bente Morsch Foto’s: Arnout Terlouw, Bente Morsch & Rik Hagedoorn
Als doorgewinterde allround visser is de brasem misschien wel de vissoort die je het meeste tegenkomt als sportvisser, al dan niet vals gehaakt tijdens het shadvissen op snoekbaars of tijdens een struinsessie met de pen op een karper. Eerlijk gezegd heb ik brasem nooit als vervelende bijvangst gezien. Uiteraard, als ik ‘s nachts zit te karperen en er hangt middenin de nacht zo’n slijmjurk aan, dan mopper ik ook wel een beetje, maar heb dan evengoed respect voor deze vis.
Samen met mijn collega en vismaat Rik Hagedoorn had ik het veel over de grote brasemvisserij. Het ging dan vooral over het ‘hoe, waar, wat en wanneer’. Het eerste wat ik dan meestal doe, is Googelen. Ik zocht van alles op over de grote brasem visserij. Ik kwam er al gauw achter dat er over dit onderwerp verdomd weinig informatie te vinden is. Dan maar opzoek naar historische artikelen uit de hengelsportbladen die Nederland rijk is. Tijdens deze zoektocht kwam ik artikelen tegen die ik als kind opvrat. Artikelen van Arnout Terlouw en Harry Groenewold. Artikelen met ongekende grote brasems.
DE ZOEKTOCHT
Na wat eerste pogingen op wat wateren bij ons in omgeving, die naar ons idee potentie hadden voor grote brasem, kwamen we er al snel achter dat het een lastige zoektocht ging worden. In die zoektocht probeerde ik zoveel mogelijk informatie te verzamelen van wateren waar eventueel die grote 5 kg+ plus vissen zouden kunnen rondzwemmen. Er waren een paar basisregels, waar een water aan moest voldoen: het moest het een redelijk formaat plas zijn met een schraal brasembestand. Liefst een water waar lekker gevoerd wordt door karpervissers.
Alle redelijk grote plassen in mijn omgeving werden stuk voor stuk afgevinkt of ze in aanmerking komen voor een echt grote brasem. Zo had ik samen met Rik – ik werkte toen nog in zijn zaak, Rik Hengelsport in Beverwijk – een plas op het oog in de omgeving Amsterdam. Een grote zandwinplas met diep en helder water. De enige informatie die we konden inwinnen was van klanten die bij ons in de winkel kwamen. Dit waren vooral klanten die het water kenden van het roofvissen, maar ons wel wisten te vertellen dat ze daar hele grote brasems hadden zien zwemmen. Maar het is altijd de vraag of de brasems die een ander ziet ook echt de specimen brasems zijn waar wij naar op zoek waren. Er zat maar een ding op en dat was voeren en vissen om zo te kunnen achterhalen wat het formaat was van de brasems op deze plas. Of ze echt zo groot waren als beweerd. Het zou niet de eerste keer zijn dat karper- of witvissers de grootte en zeker het gewicht overschatten…
VOEREN MAAR
Onze tactiek was om op een ondieper plateau, dertig meter uit de kant en circa drie meter diep, een flinke voerstek aan te leggen. Een dag later zouden we deze vanuit de boot bevissen. We voerden een avond van te voren een kilo of tien lokvoer met vismeelpellets, dode maden, geknipte wormen, mais en mini boilies. Dit alles werd met twee spombs op de stek gebracht, dus het voorvoeren was met zijn tweeën al een flinke klus. Tien kilo lijkt veel, maar ons doel was om de eventueel aanwezige brasems de hele nacht bezig te houden, zodat we in de ochtend meteen succes konden boeken. We besloten vanuit de boot te vissen, omdat we dan gemakkelijk konden verkassen op het moment dat er geen vis op de stek zou liggen.
De volgende ochtend trailerden we de boot volgeladen met onze spullen. We waren erg gespannen omdat we eigenlijk nul informatie hadden over het witvisbestand van deze plas. En aangezien wij liefhebber zijn van alle witvissoorten is het extra spannend wat er nog meer op de stek aanwezig zou zijn, aangetrokken door het voer. De spanning en hoop nam toe toen we van een afstand boven op de stek al flink wat vissen zagen draaien. Hoe dichter we bij de stek kwamen, des te meer vis we zagen draaien. Er zat dus degelijk brasem op dit water, maar onze observatie van de hoeveelheid vis deed ons meteen twijfelen of dit wel de specimen brasems waren die we zochten. In de meeste gevallen komt een groot brasembestand het formaat van de vissen niet ten goede.
De hengels werden klaargemaakt en de eerste korven met voer en scherpe rigjes gingen richting bodem. Het duurde ook niet lang voordat de toppen lagen te tippelen en de eerste brasems boven kwamen. Stuk voor stuk brasems van een formaat waar de gemiddelde wedstrijdvisser van droomt. Gemiddeld zo’n drie kilogram zwaar en stiekem hoopten we toch nog op een uitschieter. Uiteindelijk, na een dag gezellig vissen en een brasem of vijftig verder waren we er over uit. Heerlijk gevist maar niet wat we zochten. De zoektocht ging verder…
MOOIE VISSERIJ MAAR…
Op een andere, wat kleinere plas in de buurt, was het plan om weer goed voor te voeren en de vissessie in de avond te starten en dan de nacht in te vissen. We visten de nacht wel actief door, omdat we met ons waadpak tot ons middel in het water moesten staan. Brasems kunnen vierentwintig uur per dag azen, maar we kwamen in ons vooronderzoek er wel achter dat de grote brasems het best te vangen zijn in de donkere uren. Het eerste uur van de sessie was het nog licht en we kregen ook direct leven op de hengels in de vorm van mooie grove blankvoorns.
Aangezien wij niet vies zijn van deze bijvangst zaten we al volop te genieten. Maar op het moment dat de zon achter de horizon zakte namen de aanbeten van de blankvoorns af en kwamen de eerste brasems kijken. Rik trok zijn lichte karperhengel goed krom en de spanning begon te stijgen; ‘zal het er eentje zijn?’ Flinke bonken op de top verraadden meteen dat het om een betere vis ging. Deze vis ging net over de 60 cm met een gewicht van net tegen de vier kilo. Dat beloofde wat! Als dit de ondergrens was van de brasems die op deze plas zwemmen, dan zou het hier misschien wel eens kunnen gebeuren. Maar ook hier kwamen we er vrij snel achter dat alle brasems die we vingen zo rond dat gewicht en lengte zaten, plus dat we er zoveel vingen dat we geen twee hengels de man in het water konden houden. Conclusie: een mooie visserij, vissen in de donkere uurtjes was top omdat je dan geen ‘last had van andere witvis, alleen ook hier gingen we die 5 kg+ brasem niet vinden.
CHANGE OF PLANS
Na nog wat pogingen kwamen we erachter achter dat het niet zo gemakkelijk is om die echte zware vissen te vinden. Sterker nog, komen ze wel voor in Noord-Holland? Er werden tientalen kilo’s voer verbruikt op allerlei plassen en er kwamen ook tientallen kilo’s brasems boven water. Hierbij zaten soms sessies bij van meer dan 30 brasems, die allen boven de 60 cm lang waren, maar die echte gewichtige uitschieter was ik nog niet tegen gekomen.
In deze zoektocht had ik het geluk dat diezelfde Arnout Terlouw klant werd in de winkel waar ik toen werkte. Uiteraard werd de beste klant door ons bestookt met allerlei vragen over de specimen visserij op brasem.
Het was einde winter 2018 toen er een plan gemaakt werd om samen met Arnout eind april achter de voorjaarssnoeken aan te gaan in Zweden. Aangezien het voorjaar in Zweden lang koud bleef en er de geplande week nog dik 20 cm ijs in Zweden lag, moesten we noodgedwongen die trip cancellen. Dit was uiteraard balen want een tripje groenjassen bestoken in Zweden is geen straf.
Maar aangezien we die week toch vrij hadden gepland en het voorjaar in Nederland met heel mooi weer gepaard ging, werd het plan opgevat om achter de specimen brasems aan te gaan, met als doel het vangen van een brasem van boven de vijf kilo op een water waar Arnout ze al eerder had gevangen. Een jongensdroom kwam uit; samen met de auteur van al die mooie artikelen die ik vroeger kon dromen nu een sessie vissen op die ene grote specimen brasem!
Er werd een planning gemaakt en het voorbereiden kon beginnen. De stukken kunstaas en de dreggen die voor Zweden op de werkbank klaar lagen werden ingeruild voor voerraketten en voerkorven. De jerkbait/spinhengels werden ingeruild voor twee lichte karperhengels van 1 ¾ pond. En de boxen vol kunstaas werden vervangen voor kilo’s vismeel, pellets en wormen. Het materiaal was zoals gewoonlijk tiptop in orde, dus kon de reis naar het beoogde water beginnen.
NU OF NOOIT
Onderweg in de auto worden de plannen besproken. De voorspelling is dat het warm gaat worden, zelfs extreem warm voor april. Kans is groot dat de brasem op het punt staat om te gaan paaien, het is nu of nooit… Plan is om het eerst een nachtje aan te kijken en als zich er brasems zouden melden zouden we nog een tweede nacht blijven. Onderweg naar de plas zien we al brasem paaien in wat ondiepe poldersloten. Hopelijk zijn we niet al te laat.
Aangekomen bij het water maken we eerst een rondje om het water om de meest strategische stek te bepalen. Het is wikken en wegen, maar na wat onderzoek met de peildobber en het vinden van een mooie rustige stek zijn we eruit, hier moet het gebeuren.
Na een barre tocht in 28 graden Celsius en blubber tot de rand van onze laarzen hebben we na twee keer lopen alle spullen op de prachtige stek in het riet. In een snel tempo bouwen we als eerst onze voerstekken op voordat de avond intreedt. Er word een rijkelijk voer klaargemaakt en dit wordt vervolgens door middel van een spomb op onze stekken geworpen. We kiezen er allebei voor om een eigen ruime voerstek te maken waarop twee hengels gevist kunnen worden. Je zou kunnen denken ‘waarom vis je niet alle hengels gespreid over het water?’, aangezien er op zulke plassen niet veel brasems rondzwemmen. Deze grote brasems zwemmen vaak in (hele) kleine groepjes. Dus wanneer er een groepje brasems op je stek arriveert, dan heb je met twee hengels meer kans om daar optimaal gebruik van te maken.
Nadat de stekken zijn aangevoerd wordt het tijd de hengels op te tuigen. Nadat we de stek hebben geordend en we de vier hengels op de steunen hebben liggen, wordt het al snel duidelijk dat er veel kleine witvis op de stek ligt, wat meteen vertrouwen geeft.
ZO BLIJ ALS EEN KIND
Het is tegen acht uur wanneer de waker tegen de hengel aanloopt en de eerste brasem is een feit. Het is duidelijk niet de brasem waar voor we zitten te vissen, maar wel een schitterend gebouwd mannetje en nog belangrijker; er is brasem in de buurt!
Dit geeft goede moed en de hengel wordt opnieuw beaasd met een wormkebab en strak op de voerplek geworpen. Het duurt niet lang of dezelfde hengel meldt zich. Weer een brasem van hetzelfde formaat, maar dit keer een vrouwelijk exemplaar. Zo te zien een nog jonge vis met potentie, gezien de hoge bouw en knik achter de kleine kop.
Daarna blijft het stil en is het inmiddels donker geworden als ik weer op dezelfde hengel een aanbeet krijg. Ik merk gelijk dat er meer gewicht aan de andere kant van de lijn hangt en de spanning neemt met de seconde toe. Wanneer we de eerste glimp van de brasem zien twijfel ik nog of het toch niet om weer een kleiner exemplaar gaat. Maar eenmaal in het net begint mijn vissershart sneller te kloppen. De vis is enorm hoog en dik…dit kan er wel eens eentje zijn die de magische vijf kilo grens gaat overschrijden. De unster wordt met de natte weegzak op nul gezet en het moment van de waarheid is daar; 5,45 kg met een lengte van 67 centimeter. Eindelijk, een droom die uitkomt na al die jaren. Ik ben zo blij als een kind!
LICHTE TELEURSTELLING
Na het zien van deze ongelofelijke grote brasem begint het fanatisme in mij nog meer aan te wakkeren. Dit ruikt naar meer. De hengel wordt weer snel spot on gelegd en de nacht kan beginnen. Aangezien grote brasems graag ‘s nachts azen, is de verwachting dan ook hoog voor de komende uren als we in onze slaapzaken kruipen.
Ik schrik wakker, met het zonnetje al in mijn gezicht en het geluid van de vele rietzangers, gorzen en karekieten. Hier klopt iets niet, er is in de nacht helemaal geen aanbeet geweest.
Een beetje teleurgesteld draai ik de hengels in om te controleren of alles er nog goed bij heeft gelegen. De dauwwormen zien er onaangetast uit. Na snel alles ververst te hebben en de korven opnieuw te hebben voorzien van wat voer, werp ik de montages weer richting voerstek. Omdat ik voor de nacht de lijnen voor de zekerheid uit de lijnclip had gehaald om een ‘zwemmende’ hengel te voorkomen door een eventuele karper, wierp ik de hengels plus minus twee meter over mijn stek heen. Nadat de hengels inlagen en er een heerlijk bakje koffie is gezet door Arnout, loopt er meteen weer een hengel af en de volgende 5 kilo brasem is een feit, gevolg door nog twee brasems vlak achter elkaar. Dit geeft duidelijk aan dat er weer een groepje brasems op mijn stek is gearriveerd. Bij Arnout blijft het nog verdacht stil…
GROTE BRASEMFESTIJN
Het is een warme dag met gelukkig een beetje wind zodat de warmte nog enigszins dragelijk is. De aanbeten blijven uit en de wakers hangen er een hele middag roerloos bij. Mooi de tijd voor wat fotografieles van Arnout en de nodige voorbereidingen voor de komende avond, nacht en ochtend. Uiteraard wordt er ‘s middags gespeculeerd over wanneer de volgende brasem zich zou melden. Ik denk eind van de middag, maar Arnout is stellig met acht uur in de avond. En je raadt het al; twee minuten over acht loopt er weer een waker tegen de hengel en het feest kan opnieuw beginnen. Omdat de vissen blijkbaar in kleine groepen zwemmen hadden we al bedacht om de vis te scheppen, onthaken en vervolgens de hengel weer op de stek te werpen, voordat we zouden gaan wegen en fotograferen. Dit werpt al snel zijn vruchten af want dezelfde hengel loopt meteen weer af, alleen lost deze vis vrijwel meteen.
Na het terugzetten van de eerder gevangen brasem loopt de andere hengel al weer af en gaat het grote brasemsfestijn opeens weer snel, met als hoogtepunt een schitterende vloermat van 68 cm en 5600 gram tijdens dit drukke uurtje. Daarna blijft het ook nu weer heel lang stil tot vier uur in de ochtend als een iets kleinere vis van 3,6 kilo zich meldt. Een vis waar je normaal drie brasems voor moet vangen om aan dat gewicht te komen, maar ik was al ietwat verwend met vier vissen van boven de vijf kilo. Wie had dat durven dromen?
We hebben nog hoge verwachtingen van de komende ochtenduurtjes, maar een echte chaos blijf uit al weten we nog twee brasems te vangen. Met een goed gevoel wordt de stek opgeruimd en we rijden voldaan naar huis. Missie geslaagd!
Uiteraard is 5,6 kg nog voor verbetering vatbaar, dus dit krijgt op zeker een vervolg dit voorjaar. Het vinden van het juiste water is het allerbelangrijkste, maar dan nog is het vaak zoeken naar een speld in een hooiberg.
Dit artikel is afkomstig uit Beet 3 van 2021. Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste technieken en materialen voor het witvissen, neem dan een abonnement op Beet. Een abonnement op Beet vind je hier: shop.beet.nl/category/abonnementen/.