De watertemperatuur op de rivierplassen is onder de 10 graden gedoken. Dat is het sein voor baars om in wintermodus te gaan. Dat betekent niet dat er niks meer te vangen is: integendeel!
Tekst & foto’s: VisTD
In het septembernummer in 2020 van Beet hebben we jullie onze inzichten gegeven in de baarsvisserij in de vroege en late herfst. De echte topmaanden voor baars wat ons betreft. We zijn deze periode inmiddels voorbij en we staan aan het begin van de koudere winterperiode.
Wij vissen echt heel graag in de wintermaanden op baars. Belangrijk is wel om je technieken en tactieken hierop aan te passen. Maar voordat we dieper induiken op de manier van vissen, is het belangrijk stil te staan bij het gedrag van de baars in de wintermaanden. Dit is namelijk essentieel bij het vinden van echte winterstekken.
WINTERSTEKKEN ZOEKEN
Het gedrag verandert namelijk naarmate de watertemperatuur daalt. In de vroege herfst is de baars vrijwel de gehele dag onderweg van plek naar plek om zich vol te vreten. Stekken kunnen de ene dag top zijn, daar waar ze een dag later zijn uitgestorven. In de winter, wanneer de watertemperatuur onder de tien graden zakt, hangt een groot deel van de vissen vaak dagen of weken op dezelfde plek.
HONKVAST
Kortom: wanneer je in de winter een baars vangt op een stek, is de kans groot dat deze stek een groot deel van de winter vis oplevert. Wanneer je een aantal van dit soort plekken weet te vinden, dan kun je deze helemaal uitpluizen met verschillende technieken. Daarover later meer. Er bestaat niet echt een klassieke beschrijving van een winterstek. Deze stekken kunnen echte overal liggen: diep, ondiep, op mosselbanken, kaal zand, plateaus, taludranden, onderwaterbergen, in kuilen, etc. Er is geen pijl op te trekken en het is een kwestie van zoeken en vinden!
KIESKEURIG EN WISPELTURIG
Maar – we gooien er toch een enorm cliché in – het is vissen, en niet vangen. Ook al weet je dat er vis op een stek ligt (je ziet ze bijvoorbeeld met je sonar liggen), soms krijg je geen enkele aanbeet. Frustrerend, maar deels verklaarbaar. In de winter is baars namelijk kieskeuriger en wispelturiger dan ooit. Ze hebben bijtmomenten, die vaak samenhangen met het moment van de dag (ochtend en avond), maar ook met het weer. In de winter is baars namelijk erg gevoelig voor veranderende weersomstandigheden. Zo doet extreme daling of stijging van luchtdruk de visserij wat ons betreft zelden goed. Stabiel weer is gunstiger. Het is daarbij ons inziens van ondergeschikt belang of dat zacht, winderig en regenachtig is, of zonnig, windstil en koud. Als het maar meerdere dagen van hetzelfde is. Daarnaast kunnen ze soms bepaalde typen aas volledig negeren. We hebben dagen gehad dat we geen beet kregen op de Carolina rig en kleinere aasjes, maar pas bij het gebruiken van 4,5 tot 5,5 inch creature baits de aanbeten volgden. Of juist andersom. Denk daar aan tijdens het vissen.
In de winter is baars kieskeuriger en wispelturiger dan ooit
DRESSUUR
En last but not least: dressuur. Het is drukker dan ooit aan de waterkant. Het vissen op baars is enorm populair, waardoor de hengeldruk op veel wateren een stuk hoger is dan jaren geleden. En dat heeft ook zijn weerslag op de vangsten, zeker in de moeilijkere wintermaanden en al helemaal tijdens het wadend vissen. In de eerste jaren van het baarsvissen visten wij veel vanuit de bellyboot. Meer dan eens vingen we de baarzen op nog geen meter water. De aanbeet volgde vaak direct na het landen van het kunstaas in het water. We hebben gemerkt dat, met het toenemend aantal kantvissers, de vis echt dieper is gaan liggen. De oeverzones worden blijkbaar (te) veel verstoord. De vis ligt soms zelfs zo diep en ver, dat deze buiten het bereik van de kantvissers ligt. Loop bij het kantvissen dus niet meteen tot je middel het water in, maar maak eerst een paar worpen vanaf de waterlijn. Het zou je zomaar een vis extra op kunnen leveren.
TRAAAAG VISSEN…
De grootste fout die velen maken in de winter, vinden wij, is de snelheid waarmee gevist wordt. Er wordt vaak voorbij gegaan aan het feit dat baars koudbloedig is en zich (zoals hierboven als geschetst) aanpast aan de watertemperatuur. Je zult ongetwijfeld een keer een goede sessie hebben met snel geviste shads of ratelpluggen, maar we hebben ervaren dat traag vissen vaker echt beter werkt. Zeker in de koudste maanden. Wij zeggen dan ook altijd: “Wanneer je denkt dat je traag genoeg vist, vis je alsnog te snel”. Dat geldt zeker voor de Carolina rig, maar ook voor het vissen met een shad of twitchbait. Mooi voorbeeld: Pieter-Bas gidst sinds kort mensen vanaf de kant en vanuit zijn boot, en ziet dit fenomeen elke week. Hij stuurt zijn klanten altijd bij als ze te snel vissen met bijvoorbeeld een C-rig of een shad. En hij ziet dat ze met het terugschroeven van de snelheid meer vis vangen. Wij denken overigens dat extreem traag vissen ook dressuur doorbrekend werkt.
BENADERING VAN DE STEK
Met dit in ons achterhoofd benaderen we ook onze stekken. In de zomer en herfst vissen we stekken eerst uit met een snelle en agressieve techniek om eerst de actieve vis te vangen. Dat doen we in de winter eigenlijk niet. Omdat de vis in de winter over het algemeen wat passiever is, willen we de stek niet te veel verstoren bij de eerste worpen. Daarom vissen we een stek in de winter in eerste instantie uit met een finessetechniek, zoals een Carolina rig. Wanneer dat niets (meer) oplevert, schakelen we over op een tube, shad of twitchbait om de vis toch over de streep te kunnen trekken. Daarnaast vissen we een stuk langer door op een stek dan in de herfst en zomer. Juist omdat we op plekken vissen waarvan we vrijwel zeker weten dat er vis ligt. Het is dus niet een kwestie van zoeken, maar proberen de vis te overtuigen.
FAVORIETE TECHNIEKEN
Hiermee hebben we een mooi bruggetje gebouwd naar de technieken die we graag gebruiken. Dat zijn dus met name technieken waarbij we (extreem) traag kunnen vissen, zoals de oude, vertrouwde Carolina rig en twitchbaits, maar sinds kort ook de Ned rig. Die laatste is al een aantal jaar redelijk populair in Nederland, met name in de streetfishing-gemeenschap. Op het grotere, diepere water als de rivierplassen is de techniek nog niet zo populair. De laatste maanden hebben we echter ondervonden dat dit kleine stukje rubber echt killing kan zijn.
Carolina rig: Op dit moment toch wel de meest populaire techniek om onze grote winterbaarzen aan de schubben te komen. Wij vissen de Carolina rig in de winter echt tergend langzaam. Soms doen we wel vijf minuten over één worp. Dus als je denkt dat je langzaam vist, dan mag het nog langzamer. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen. Verder vissen we onze rig met tungsten gewichten van 10 tot 14 gram. Zo kunnen we altijd goed bodemcontact houden en gemakkelijk langere worpen maken. Het glijstukje (het stukje lijn waar het gewichtje overheen schuift) houden we kort, maximaal 30 cm, met een dikte van ongeveer 35/00 tot 40/00. Dit stuk lijn krijgt namelijk de meeste opdonders van mosselen. De onderlijn houden we tussen de 40 en 70 cm lang, waarbij de voorkeur rond de 50 cm ligt. Als dikte nemen we 28/00 tot 30/00. Voor zowel het glijstukje als de onderlijn kun je fluorocarbon gebruiken, maar ook nylon zoals wij vaak doen. De aasjes de we gebruiken variëren in lengte tussen de vijf en de vijftien centimeter. Favorieten zijn hierbij de Dolive Shrimps en Craws van OSP, de Baby D Stroyer van Missile Baits, de Freaky Flip van Molix en de door ons, samen met Berkley ontwikkelde Sick Bug! Wil je écht alle ins & outs van deze techniek weten, kijk dan onze Carolina Rig 2.0 film op YouTube.
Het ziet er voor de visser echt niet aantrekkelijk uit, maar gebleken is dat deze presentatie voor de baarzen onweerstaanbaar kan zijn!
Ned rig: Zoals geschreven, de Ned rig is in Nederland al enkele jaren een veelgebruikte techniek binnen de streetfishing-gemeenschap. Voor het vissen op écht grote baars wordt deze techniek niet of nauwelijks gebruikt. We moeten eerlijk bekennen dat wij deze techniek ook pas dit seizoen echt een kans gegeven hebben op het grote water, en niet zonder resultaat! Maar wat is een Ned rig nou precies? Een Ned rig bestaat uit een klein (maximaal 7,5 cm), drijvend rubberen aasje, meestal in de vorm van een staafje. Dit aasje is gerigd op een afgeplatte jigkop. Door de jigkop en het drijfvermogen blijft dit aasje altijd rechtop op de bodem staan. Het ziet er voor de visser echt niet aantrekkelijk uit, maar gebleken is dat deze presentatie voor de baarzen onweerstaanbaar kan zijn!
In onze ogen is dit aasje nóg meer finesse dan een Carolina rig. Je vist altijd met super lichte jigkoppen, eigenlijk is vijf gram al te veel. Daarnaast kun je het aasje heel direct en subtiel actie geven, en vooral extreem traag vissen. Laat maar naar de bodem zakken, en laat hem gewoon tien seconden staan. Zelfs als het aasje stil staat op de bodem is het een killer. Op stekken waarvan je weet dat er vis ligt, en de C-rig geen vis oplevert, zeker eens het proberen waard. Het heeft ons zo ook al schitterende vissen opgeleverd!
Een kanttekening is wel op zijn plaats en ook de reden dat wij dit aasje zo lang niet geprobeerd hebben op de grote wateren: bij harde wind, diep water of op momenten dat je verre worpen moet maken is dit aasje niet geschikt. Daar is het gewoon te licht voor. Gelukkig zijn die windstille dagen vaak de momenten dat de vis echt overgehaald moet worden, waar de Ned rig zich perfect voor leent. Geef het eens een kans!
Twitchbaits: Mochten de echte finessetechnieken geen resultaat bieden, dan is het meer dan eens de moeite om een twitchbait in te zetten. Hiermee vis je vaak een stukje verder van de bodem. Maar het grote verschil zit hem in de totaal andere actie. Waar Carolina en Ned rig tergend langzaam en enigszins voorspelbaar over de bodem gaan, is een twitchbait qua actie juist enorm onvoorspelbaar en volledig gericht op de ‘reaction strike’, de automatische respons van de vis. Met name de combinatie van het stilhangen van de plug (het suspenderen) en de plotselinge versnelling in een onverwachte richting is vaak te veel voor de vis die daar dan instinctief op reageert. De ‘hangtime’, de tijd dat de plug stil hangt in het water, is hierbij van groot belang. Hoe langer deze namelijk duurt, des te meer tijd de baars heeft om dichter in de buurt te komen waardoor de kans op de reactie, als de plug wegschiet ook groter is. Daarom zijn de beste twitchbaits ook suspenderend. Maar heel langzaam zinkend of langzaam drijvend kan ook.
Bij het vissen breng je de plug met een paar slingerslagen van de werpmolen (een stuk of zeven-acht) op diepte, waarna je deze even laat hangen. Vervolgens geef je een paar felle rukken en laat je de plug weer hangen. Het allerbelangrijkste hierbij is dat je de plug de ruimte geeft om uit te slaan. Dat doe je door direct na elke ‘tik’ met je hengeltop een beetje lijn terug te geven. Deze ‘slack’ zorgt ervoor dat je twitchbait zonder moeite uit kan slaan. Doe je dit niet, dan krijgt het kunstaas niet de gewenste actie. Het laten hangen van je aas kan soms wel tien seconden duren. Favoriete twitchbaits voor de winter zijn de Rapala Shadow Rap Shad Deep, de Shadow Rap Deep en de Megabass Vision 110 (normaal, Plus 1 en Plus 2).
‘THE GRIND’
Iedereen kent het wel: van die dagen dat het gewoon niet lukt. Het lijkt wel of je je aas over een maanlandschap aan het trekken bent. Voor je gevoel zwemt er helemaal niks. Geen stootje, urenlang geen reactie van de vis. Terwijl je zó je best doet, alles uit de kast haalt om aan de vis te komen. Dit moment wordt door sommigen ‘The Grind’ genoemd. Dit zie je bij alle visserijen wel terug, dus ook bij het vissen op grote winterbaars. Over het algemeen zie je in de winter dat de eerste uurtjes van de dag, pakweg tussen acht en elf uur, goed vis kunnen opleveren. Dan begint ‘The Grind’, uren lang lijkt de vis verdwenen, is het taai. De vis ligt er wel, maar ze staan helemaal uit. Het laatste uurtje van de dag kan de vis dan weer plotseling helemaal aan gaan, alsof ze nooit verdwenen waren.
Heb je het spelletje eenmaal door, dan kan het zo enorm veel voldoening geven wanneer je de code hebt gekraakt
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen midden op de dag. In de USA wordt vaak gezegd: ‘Just keep on grinding’. Gewoon doorzetten dus. Zolang je geconcentreerd door blijft vissen is er altijd kans op een aanbeet. Worp na worp niks, maar dan plotseling toch die tik, wie weet is het wel een enorme bak van een baars. Dan is je dag toch helemaal gemaakt! Wat we ook vaak doen tijdens de taaie middaguurtjes is even een lekkere, warme lunch klaarmaken op een gasstelletje, koffie zetten of even ergens anders een hapje eten. Op een frisse winterdag uren lang heel traag vissen zorgt dat je koud wordt en even wat warms naar binnen werken kan wonderen doen. Zo kun je de laatste uurtjes weer vol concentratie door vissen.
Baarsvissen in de winter kan enorm taai zijn, niet alleen midden op de dag. Je vist op specimens van de mooiste zoetwatervissen van het land. Die komen niet vanzelf. Heb je het spelletje eenmaal door, dan kan het zo enorm veel voldoening geven wanneer je de code hebt gekraakt. Zorg dus voor genoeg doorzettingsvermogen, het juiste materiaal, een grote trukendoos en investeer in het vinden van goede stekken. Eén aanbeet kan genoeg zijn voor de grootste baars van je leven en die gedachte motiveert altijd om door te zetten. Vang ze!
Dit is een artikel uit Beet 1 van januari 2021. Wil je direct op de hoogte blijven van de nieuwste technieken en materialen, neem dan een abonnement op Beet Magazine! Alle informatie is te vinden op: https://shop.beet.nl/category/abonnementen/.
