Het najaar is een prachtig seizoen. Het seizoen van de oogst; voor baars zelf, maar ook voor de visser! De maanden van pakweg september tot en met december zijn dan ook niet voor niets onze favoriete ‘baarsmaanden’ van het jaar.
Tekst & foto’s: Vistechnische Dienst
Dit Artikel van Toen verscheen eerder in de BEET Magazine van september 2020.
De hitte van de zomer is voorbij, de bladeren krijgen kleur en de donkere wolken verraden de eerste herfststorm. Ook onder water verandert er een boel. Waterplanten sterven af, de temperatuur zakt en de vis reageert daarop. Aasvis verplaatst zich richting hun winterverblijf en de baarzen profiteren daarvan. Baars begint zich vol te vreten van dit overvloedige voedsel dat beschikbaar is na de productieve zomermaanden.
TERUGBLIK NAAR DE ZOMER
In de zomer kun je overal vis verwachten: vis ligt verspreid, verplaatst zich enorm snel en er zijn grote hoeveelheden kleine aasvis voorhanden. Aan bijna alle oevers vind je wel aasvis. Kantvisserij op grote baars kan lastig zijn. Kleine baars is over het algemeen overal wel prima te vangen, maar die echt grotere vissen lijken wel verdwenen. Om deze vissen te vinden, moet je in de zomer doorgaans erg veel meters maken. En dan ook nog eens voornamelijk in de vroege ochtend- en late avonduurtjes. In dit jaargetijde is vroeg ook écht vroeg en de avondschemer begint ook pas laat. Het is een leuke periode om veel hotspots op een dag af te vissen, maar het vergt wel veel energie en de nodige inspanning.
Zomervisserij kost energie, maar een mooie(re) periode ligt in het verschiet.
Door het warme water en lagere zuurstofgehaltes zijn grote vissen passief. Die hebben namelijk veel zuurstof nodig. Dit alles verandert wanneer in de nazomer de eerste koude regenbuien vallen, het water afkoelt en de zuurstofwaarden weer stijgen. Dit is de trigger voor de grotere baarzen om actiever te worden en te gaan vreten. Een mooie periode ligt in het vooruitzicht…
NAZOMER EN VROEGE NAJAAR
We spreken over de maanden september en oktober. De eerste tekenen van de herfst laten zich zien in de vorm van koude regenbuien, afstervende waterplanten en forsere aasvissen. Het speldaas is verdwenen en is doorgegroeid naar wat grotere aasvissen. De aasvis is eindelijk weer goed te imiteren met ons kunstaas. Deze visjes groeperen zich voornamelijk rondom de klassieke hotspots. Stekken met veel stroming door een versmalling, sluiscomplex of bijvoorbeeld pontjes zijn echt de plekken waar je deze grote groepen aasvisjes zal vinden.
Dit zien we veel in de herfst: baars die aasvis uitspuugt. Dat betekent dat ze aan het vreten zijn!
Het is dan ook niet meer dan logisch dat de hongerige baarzen en ook steeds grotere baarzen deze plekken snel hebben gevonden. Door de aanwezige stroming zijn de aasvisjes makkelijker te belagen. Grote groepen baarzen, vaak ook van mooi formaat, jagen hier op de aasvis en zijn uitstekend te bevissen. De vroege herfst is echt een periode van overgang. Je kunt vissen met zowel de hele snelle zomertechnieken vangen, maar ook de tragere technieken die je in de winter zou toepassen. Het is daarom een uitstekende periode om jezelf nieuwe technieken aan te leren. Heb je de baarzen eenmaal gevonden, dan kun je er namelijk vanuit gaan dat je veel actie krijgt. Zo krijg je snel veel vertrouwen in nieuwe technieken, iets waar je in de winter zeker profijt van gaat hebben. Heb je nog nooit met de Carolina rig of met tubes gevist? Sla nu je slag!
NAZOMER TACTIEKEN
In de nazomer is vis nog vaak in beweging, zoals je gewend bent in de zomer. Blijf dus niet te lang hangen op je stekken, maar verplaats je snel. Vis je bijvoorbeeld kribben af? Maak dan een worp of 10 en loop door naar de volgende krib. Gebruik snelle technieken en vergeet ook niet verschillende waterlagen af te vissen. Baars hangt in de nazomer en herfst vaak halverwege de waterkolom en is er niet vies van een aasje van een paar meter afstand te komen halen. Wissel ook regelmatig van techniek. Op sommige momenten kunnen ze toch kieskeurig zijn en bijvoorbeeld een shadje volledig negeren, maar helemaal los gaan op tailspinners. Blijf dus variëren en bijt je niet vast op één techniek.
KOUDER
Naarmate het kouder wordt, focussen we ons steeds meer op hotspots. Die hotspots heb je misschien in de nazomer al kunnen ontdekken en hier zal steeds meer vis naar toe trekken. Op deze hotspots blijven we vaak wat langer staan dan in de warmere maanden. Hier vissen we vaak al wat trager, en blijven we wachten op de korte bijtmomenten. Soms kan een wolk voor de zon al genoeg zijn om de vis te triggeren om opeens volledig aan het vreten te slaan. Op dit soort stekken weet je dat de vis er ligt, maar staan ze soms gewoon uit. Zorg dat je er bent en wacht op die korte bijtmomenten, dat gaat je zeker mooie vis opleveren.
‘Don’t forget to stop and smell the roses…’
MAXIMAAL BENUTTEN
In deze periode van het jaar kun je op bijna iedere denkbare techniek wel vis vangen. Ben je op zoek naar de vis, dan werkt een gewoon shadje op een jighead super, evenals twitchbaits, crankbaits, tubes, bladebaits en tailspinners. Je kunt het zo gek niet verzinnen, als het maar met enige snelheid gevist kan worden. Wanneer er nog wat restanten van waterplanten staan, vissen we in deze periode ook graag met kleine spinnerbaits.
Heb je de vis eenmaal gevonden, of ga je echt de hotspots afvissen, dan kunnen tragere technieken zoals de Carolina rig perfect ingezet worden. Ook kun je met een suspending twitchbait heel mooi een stek uitpeuteren. Door bij een hotspot veel te wisselen tussen technieken kun je vaak langer door blijven vangen. Als de aanbeten op een tube stilvallen, schakelen we over naar bijvoorbeeld een twitchbait. Als het daarop stilvalt gaat de Carolina rig eraan, en gaan we steeds kleinere aasjes gebruiken. Op die manier kun je maximaal je stek benutten. En het zal niet de eerste keer zijn dat je de grootste vis van de dag vangt op een super klein aasje op de Carolina rig, net wanneer je eigenlijk naar de volgende stek wil rijden.
Een waadpak vergroot je kansen enorm…
GULZIGE VISSEN…
Over de Carolina rig gesproken: baars in de nazomer en vroege herfst is hartstikke gulzig. Een gewichtsloos aasje slikken ze in deze periode vaak in één keer door. Sla bij een aanbeet, in tegenstelling tot de winter, dan ook vrijwel direct aan. Anders heb je kans dat je de vis niet meer onthaakt krijgt.
TOPWATER
Op momenten dat de vis los is, kan een topwater trouwens ook wonderen doen. Er zijn zelfs momenten dat de vis niets anders wil dan een poppertje, walking the dog bait of een propbait. En er is natuurlijk niets mooiers dan dat! Op hotspots met veel roofvis gebeurt het regelmatig dat de baarzen plotseling een school aasvis naar boven jagen en door de oppervlakte knallen. Geen overbodige luxe om dan een hengel voorzien van een oppervlakte aasje paraat te hebben.
Propbait-baarzen…
HARDCORE HERFSTVISSERIJ
Het vroege najaar is voorbij, het is november. Het water begint nu wel erg hard af te koelen. Het waait, het regent en de eerste nachtvorst maakt dat de baarzen echt richting de winterstekken trekken, achter de enorme concentraties aasvis aan. Dit is ons favoriete moment in het jaar. Als je het nu treft, dan zijn de grote, echt grote baarzen in grote getalen gegroepeerd en zijn ze ook nog eens in de vreetmodus. Rivierplassen kunnen nu goed zijn, sluizencomplexen zijn plekken waar de aasvis lang blijft hangen, maar ook de hotspots langs de rivier kunnen lang goed blijven. Diepere kuilen in de rivier zijn plekken waar de aasvis overdag rondhangt, maar in de vroege ochtend en avond in de ondiepere zones eromheen belaagd worden door de baarzen.
In deze tijd van het jaar kun je de vis nog steeds op allerlei verschillende technieken vangen, maar loont het al wel regelmatig om echt trager te gaan vissen. De vissen hebben hun actieve momenten, maar daar buiten doen ze rustig aan om energie te sparen. Dan moeten ze echt over de streep getrokken worden om je aas te pakken.
OP ZOEK NAAR BIJTMOMENTEN
November en december zijn de momenten dat we op zoek gaan naar ondiepe platen en uitlopers, in de buurt van diep water. ’s Nachts trekt de aasvis het ondiepe op, en wanneer het eerste licht het water raakt, beginnen de baarzen zich vol te vreten. Vaak zie je de aasvisjes in de ochtend ook draaien aan de oppervlakte. De roofvis voelt dat de echte kou eraan zit te komen en ze proberen zo veel als mogelijk te eten. In deze vroege uurtjes lijkt soms alle voorzichtigheid verdwenen en zijn de grote baarzen relatief makkelijk te belagen. Vis je tijdens deze ‘prime time’ op de vroege ochtend, gebruik je tijd dan zo efficiënt mogelijk, want de bijtuurtjes zijn maar kort. Krijg je op een stek na enkele worpen geen reactie, vis dan door of ga naar de volgende hotspot. Verspil geen tijd aan een stek die niet goed loopt, maar gebruik de tijd goed en ga op zoek naar die stek die wel vis oplevert.
Profiteer maximaal van de vroege ochtend of de schemering, want voordat je het weet is het voorbij.
Wanneer de zogenaamde ‘morning bite’ is afgelopen, is het tijd om rustiger aan te doen. De roofvis verspreidt zich weer wat meer en is niet meer erg actief. Nu is het zaak om je stekken wat beter uit te pielen, elk hoekje een kans te geven en langzamer te vissen. Onze ervaring leert dat in de late herfst de meeste vis wordt gevangen in de ochtend, en het daarna vaak sprokkelen is voor je aanbeten.
Wanneer het in de herfst stormachtig weer is met veel wind en vaak ook regen, dan kan de roofvis de hele dag actiever zijn. Ga nu op zoek naar oevers waar de wind op de kant staat. Het water is vaak wat troebeler, door de golven wordt het licht gebroken en is het erg donker onder water. Vaak ontstaan er door de wind ook bepaalde onderstromen op de plassen, hét moment voor roofvis om te gaan jagen. Dit zijn vaak de beste dagen. Ga goed beschermd tegen het ruige weer op pad, vis niet te traag en sla je slag!
KOUDE HERFSTSCHOTEL
Tijdens de bijtuurtjes vissen we het liefst met relatief snelgeviste aasjes zoals tubes, twitchbaits en shads op een jighead. Het water is al wel wat kouder, dus ook deze technieken moeten niet gevist worden met de snelheid waarmee je ze in de zomer vist. Het is dus zaak om met shads en tubes wel licht te vissen, zodat het zweefmoment wordt verlengd. We vissen nu ook graag met twitchbaits. Het is belangrijk dat deze goed suspenderen en daardoor lang in de goede zone gevist kunnen worden zonder omhoog te drijven of te zinken.
Twitchbaits zijn soms onverslaanbaar, ook onder ruige omstandigheden.
Tijdens de wat taaiere uurtjes kan een twitchbait nog steeds een geweldig middel zijn om vis te forceren tot aanbijten. Het is echt een aasje dat niet-actieve vis toch gek kan maken, precies wat je nodig hebt! Soms ligt de baars op dieper water, waardoor ze niet meer te bereiken zijn met een twitchbait. Dit zijn de momenten dat we graag een Carolina rig kiezen om vis over de streep te trekken. Met de Carolina rig kun je nu goed variëren tussen verschillende aassoorten en met name formaten.
CAROLINA RIG: TUSSEN KLEIN EN GROOT
Soms willen de baarzen klein, soms juist groot. Met klein bedoelen we écht klein (4,5 – 5 cm) en met groot ook echt groot (12,5 – 14 cm). Let wel dat je voor de grote aasjes geen dikke haken gebruikt. Decoy heeft hele mooie 3/0 haken met een dunne draad. Beter voor de vis en bovenal los je veel minder vis met een scherpe, dunne haak.
Je staat er soms van versteld op hoe klein aas je deze de grote vissen vangt.
HERFST ESSENTIALS
Wat zijn echte essentials die je voor de herfstvisserij nodig hebt? Het vissen in de herfst is heel anders dan de zomer- of wintervisserij. Het is een echte overgangsperiode, dus het is zaak dat je goed voorbereid bent op de verschillende omstandigheden. Het belangrijkste daarbij is wel je kleding. Het zal niet de eerste keer zijn dat je de dag schitterend zonnig en warm begint, maar er plotseling een zwaar regenfront over komt waaien. Zorg dat je te allen tijde droog en warm blijft, zodat je de gehele visdag comfortabel kunt vissen. Wij vissen met een dunne wind- en waterdichte ‘hard shell’ van Ursuit, met daaronder dunne laagjes kleding. Hiermee kan je snel iets uit- of weer aantrekken bij wisselend weer en zijn we goed voorbereid op de verschillende omstandigheden.
Een waadpak is een must. Vaak liggen de goede stekken door ondiep water in de oeverzone net buiten werpbereik. Ook is een waadpak handig bij hoog water of bij het landen van een vis. Wij kiezen altijd voor een ademend waadpak met uitneembare binnenvoering. Dit waadpak is jaarrond te gebruiken. Ook is een waterdichte rugzak een erg fijn hulpmiddel wanneer je vaak in regenachtig weer vist. Zo blijven je (camera)spullen droog en hoef je je geen zorgen te maken als je je tas op de natte en vieze ondergrond legt.
OOK NU EEN POLAROID
Zorg altijd voor een polariserende zonnebril in je uitrusting. Met name tijdens de vroege najaarsvisserij op ondiep water, maar ook in het latere najaar kan dit nuttig zijn om te kunnen reageren op volgers of langs cruisende vissen. Daarnaast is het een perfect hulpmiddel om ondiepe uitlopers en andere bodemstructuren goed te kunnen bevissen. Zonde als je de vis je aas niet ziet volgen omdat je geen goede bril hebt. Geloof ons: het is de investering waard!
Wat tackle betreft: zorg voor een goed (drijvend) schepnet, een goed gevulde tacklebox met een grote variatie aan aassoorten en een niet te zware spinhengel waarmee je een hele dag mee kunt werpen. Wij vissen deze technieken allemaal met dezelfde medium-light klasse spinhengels. Een allround inzetbare spinhengel van 2.10 tot 2.40 meter lang (werpgewicht 7-20 gram) is een must als je tijdens de herfstperiode met een grote range aan technieken aan de gang wil.
LAAT MAAR KOMEN…
We weten niet hoe jullie er tegenaan kijken, maar voor het vissen kan wat ons betreft de herfst niet vroeg genoeg beginnen. Lekker experimenteren met technieken of je bestaande technieken en tactieken aanscherpen. Met grote kans op een dikke baars. Mooier wordt het niet. Veel succes de komende maanden. En als jullie vragen hebben, weet ons dan te vinden op onze socials: Facebook, Instagram en YouTube. Tight lines!
Zo ziet onze ‘gemiddelde’ tacklebox eruit. De keuze is er reuze.
